بورس ، از مهمترین بازارهای سرمایه است که در آن قیمت گذاری و خرید و فروش دارایی های مالی و واقعی چون کالا و اوراق بهادار انجام می شود. این بازار به سه دسته ی بورس کالا و انرژی، بورس ارز، بورس اوراق بهادار تقسیم میشود.
بورس کالا و انرژی: به خرید و فروش کالاهای معین و محصولات فیزیکی می پردازد مثل بورس نفت یا بورس طلا. بورس انرژی نیز بورس کالاست که در آن امکان انجام معاملات حامل های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر آن وجود دارد.
بورس ارز: خرید و فروش پول های رایج کشورها است که این بورس در ایران فعال نمی باشد.بورس اوراق بهادار: معامله ی دارائی های مالی یا به عبارتی دارایی های کاغذی مانند سهام شرکت ها، اوراق مشارکت و ... می باشد که به اختصار بورس گفته می شود.
فرابورس، مانند بورس اوراق بهادار بازاری برای دادوستد اوراق بهادار یا سهام است با این تفاوت که شرایط و قوانین معاملاتی فرابورس برای پذیرش شرکت ها و معاملات سهام به نسبت بورس ساده تربوده و شرایط پذیرش و خرید و فروش در آن راحت تر است.
بازار بورس دارای قوانین و ساختارهایی است که هر شرکتی توانایی ورود به آن را ندارد و البته مزایای از قبیل شفافیت قیمت ها و کاهش ریسک را به همراه دارد، اما در بازار فرابورس شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می گردد، بنابراین شرکت های علاقمند به فعالیت در بازار سرمایه که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند با احراز حداقل شرایط و درسریع ترین زمان ممکن می توانند در فرابورس پذیرش و سازماندهی شوند و از تمام مزایای شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.بورس شامل دو بازار اول و دوم است که عملکرد این دو بازار به هم مرتبط است.
به این صورت که شرکتهایی که در بازار اول عملکرد مناسبی نداشته باشند به بازار دوم منتقل شده و بالعکس شرکتهای دارای عملکرد مناسب در بازار دوم به بازار اول راه می یابند، ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم عملکرد رضایت بخشی نداشته باشد از بازار اخراج می شود.
فرابورس ایران از پنج بازار اول، دوم، سوم، پایه ( زرد، نارنجی، قرمز ) و ابزارهای نوین مالی تشکیل شده است.
در بازار اول فرابورس سهام شرکت ها و واحدهای صندوق های سرمایه گذاری پذیرش و معامله می شوند.
بازار دوم فرابورس شامل سهام شرکت های سهامی عام است و سهام شرکت های زیان ده، تازه تأسیس و شرکت هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در این بازار پذیرفته می شوند.
بازار پایه ی فرابورس به منظور عرضه و نقل وانتقال اوراق بهادار ایجاد شده است.شرکتهای این بازار فرایند پذیرش را طی نمی کنند و به سه دسته ی زرد( با دامنه نوسان 3درصد) نارنجی ( با دامنه نوسان 2 درصد) قرمز( با دامنه نوسان 1 درصد ) با دامنه نوسان متفاوت روزانه تقسیم میشوند.